БҰРЫН…
Бұрын ата-аналар бізден бұрын ұйықтамайтын, ал бүгін әкелер ұйықтап жатады, балалар таңға дейін кафелерде отырады.
Бұрын бәрі таңғы алтыда ұйқысынан тұратын, әулет бір дастарқанда бас қосатын. Ал қазір әр сағатта әркім өз дастарқанында, ал ұйқы таңғы алтыда ғана келеді.
Бұрын ағасы інісінің қателігін көрсе тәрбиелейтін, үлкендер кішілерді түзеп отыратын. Ал бүгінде – не ағасы тәрбиелемейді, не бөтен адам ескерту жасай алмайды, не әке жауапкершілік алмайды.
Бұрын үйдің қоршауы аласа болса да, адамдардың әдеп-иманы биік болатын. Ал бүгін – қоршаулар аспанмен таласады, бірақ адамгершілік аласарды.
Бұрын “ұят” деген сөз барлық жерде естілетін:
– мына киімің ұят,
– шашыңды бұлай қыру – ұят,
– көшеде қызға қарап көз сүзу – ұят,
– қатты күлу – ұят,
– көшеде тамақ жеу – ұят,
– жаман сөз айту – ұят,
– көршің қырқы өтпей жатып теледидар қосу – ұят.
Ал қазір біреуге “бұл ұят” десең, өзі емес, ата-анасы келіп сенімен ұрсады!
Бұрын дәріхана аз еді, бірақ денсаулық мол болатын. Қазір – дәріхана көп, бірақ ауру да көбейді.
Бұрын қонақ күту үшін салынған үйлер (мейманхана, үйдің арнайы бөлмесі) аз болса да, есігі әрдайым ашық тұратын, үш күн өтпей қонақтан неге келгені де сұралмайтын. Қазір ондай үйлер көп, бірақ бос.
Бұрын қонақжайлар киізден болса да адамдардың жанын емдейтін. Қазір олар сарай сияқты зәулім, бірақ рухани жүдеулікті арттырады.
Бұрын адамдар дін туралы көп білмейтін, бірақ мінез-құлықтары дінге сай еді. Қазір – бәрі діншіл болып көрінгісі келеді, бірақ діннің әдеп-ахлағын ұстанатындар аз.
Бұрын әке үйге кірсе, бәрі орнынан тұрып, құрметпен қарсы алатын. Қазір – әке қадірсіз, сөзі өтпейді.
Бұрын әке баласына сабақ үйрететін, қазір бірге PUBG ойнап, жауапкершіліктен қашады.
ҚОРЫТЫНДЫ:
Технология мен даму дәуірінде қалалар үлкейді, бірақ жүректер тарылды. Ғимараттар бой көтерді, ал мінез-құлық кері кетті. Бұрын жүрекпен, жауапкершілікпен құрылған құндылықтарымыз жоғалды, орнына жасанды қарым-қатынас пен жалған көріністер келді. Тамырымызға қайта орала аламыз ба, әлде бәрін жайпап келе жатқан мына заманға берілеміз бе?
