NIQAB JAIY
Sońǵy kezderi paraqshama kóp pikir jaza bermeımin. Sebebi, dindar men dinsizdiń arasy ashylyp barady. Qazaq áýelden «Qudaı bir, Quran shyn, paıǵambar haq!» dep sengen halyq. Es bilgeli úlkenderden osy sózdi estip óstik. Qazir din arabtiki, paıǵambar arabtiki degen syńaıda pikirler aıtylyp, ıslamdy arabqa telý beleń alyp barady. Buǵan dindi radıkalızm retinde kórsetýshilerdiń de úlesi az emes. Árıne, dinnen, jaýapkershilikten, Qudaıdan bezgen adamǵa qylar qaıyr joq, dese de halyq retinde áli de Qurandy qurmettep, tirimiz ben ólimizdiń ıgiligine paıdalanyp júrgendikten din týraly aıtpasqa bolmaıdy. Ári eldegi bolyp jatqan din salasyndaǵy sheshimderge qatysty da pikir suraıtyndardyń qarasy az emes. Bul bet-aýyzdy tumshalaýǵa qatysty pikir bolmaq.
Memleket basshysy bul máselege nazar aýdara otyryp, bıylǵy ulttyq quryltaıda «Ulttyq kıim kııý birtindep qalypty kóriniske aınalyp keledi. Bul – óte jaqsy úrdis. Bet-júzdi tumshalaıtyn qara kıimnen góri ózimizdiń ulttyq kıimderimiz áldeqaıda artyq» degen pikir aıtqan edi. Endi mine kóp ýaqyt ótpeı elimizde bet-júzdi tumshalaıtyn kıimderge zańdyq turǵydan tıym salynyp otyr. Buǵan Islam dini boıynsha qara shańyraq sanalatyn QMDB da ózderiniń ustanymdary men túsinikterin bere ketipti.
Osy turǵyda qoǵamda túrli pikirler aıtylyp, suraqtar qoıylyp jatyr. Kórshi elderdiń de tájirıbelerine súıene otyryp qabyldanǵan sheshimniń oryndy ekendigin aıtýshylardyń qarasy kóp bolǵanymen, «dinı kıimge» tıym salý senim bostandyǵyna selkeý túsirmeı me deıtinder de tabylyp jatyr. Muny tipten ásirelep memlekettik saıası ustanymynyń dindarlyqqa qaıshy ekendigin aıtatyndar da tabylady.
Jalpy Islamdaǵy «áýret» túsinigi turǵysynan qaraı otyryp nıqab, paranja, chadra sııaqty kıim túrlerin kııýdi mindet kóretinder qanshalyqty muny dindarlyqtyń kórsetkishi sanaǵanymen bul dinniń negizgi talaptaryna jatpaıdy. Oramal týraly únemi aıtylatyn Qurannyń Nur súresiniń 31-aıatynda da bet-júzdi jabý týraly naqty mindet aıtylmaıdy. Elimizde ǵasyrlar boıy ustanyp kele jatqan Hanafı mazhabynda da áıel adamdardyń áýret jerleri retinde bet-júzi, eki qoly, eki aıaǵynan basqa jerleri retinde qaralady. Aıattaǵy «ózdiginen ashyq turatyn jerlerinen basqasyn» degende bet-álpeti men qoldaryn meńzeıdi. Áz. Aıshadan jetken bir hadıste: «Ábý Bákirdiń (r.a.) qyzy Ásma paıǵambardyń qasyna keldi. Paıǵambar sol kezde oǵan qaramaı: «Áı Ásma! Áıelder balıǵat jasqa tolǵan soń myna jerlerinen basqa jerleri kórinbeýi kerek» dep bet-álpeti men qoldaryn kórsetti» (Ábý Dáýit, Lıbas 31) Tipti, áıelder namaz oqyǵan kezde de bet-júziniń ashyq bolýyna ruqsat etken kózqaras basym.
Sonymen birge áıel adamnyń bet-júzin tumshalaýy halqymyzdyń dástúrinde de oryn almaǵan. Tirshilik qamynda bet-álpetti tumshalaý áıelge aınalasyna qaraý, tynys alý, tamaqtaný sııaqty máseleler turǵysynan qıynshylyq týdyrady. Sondaı-aq kýágerlik jasaý úshin, neke qıylǵan kezde de áıeldiń kim ekendigin bilý qajettiligi bar. Radıkaldy ustanymnyń da «ásire dinshildiktiń» de shegi joq. Tek, qalypty ustanym men halyqtyń rýhanı ustynyn negizge alsaq, dindarlyqty izgilikpen ushtastyra alsaq dinniń de, dindardyń da súıkmi ketpes dep sanaımyn!
